1883 yılında Bursa Gemlik ilçesinin Umurbey köyünde doğdu.
İlk ve orta öğreniminden sonra memuriyet hayatına atıldı. Adalet, reji ve
bankacılık sahasında memuriyet görevlerinde bulundu. 1908 yılında İkinci
Meşrutiyet'in ilânından sonra İttihat ve Terakki çalışmalarına katıldı. Bu
cemiyetin İzmir Şubesi Genel Sekreterliğini yaptı. |
12 Ocak 1920'de toplanan son Osmanlı Mebusan Meclisi'ne Saruhan Sancağı
Milletvekili olarak katıldı. Türk Millî Mücadelesinin başlaması ile birlikte
Anadolu'ya geçerek bu harekete fiilen katıldı.
Bu mücadelenin kazanılması sırasında Batı Anadolu'da faaliyet gösterdi.
Aynı zamanda Birinci Büyük Millet Meclisi'nde Bursa Milletvekili olarak görev aldı.
1921'de İktisat Vekili oldu.
Lozan Barış Konferansı'na müşavir göreviyle katıldı. 1923 seçimlerinden
sonra İkinci Büyük Millet Meclisi'ne İzmir Milletvekili olarak girdi.
1924 yılında Yş Bankası'nın kurulmasında önemli rol oynadı. İktisat
Vekilliği görevinde bulundu. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda mücadele adamı,
politikacı ve iktisatçı olarak temayüz etti. 1937-1939 yılları arasında
Başbakanlık yaptı. 1943 yılına kadar İzmir Milletvekili olarak siyasî hayatını sürdürdü.
Çok partili siyasî hayata geçilmesi üzerine 1946 yılında arkadaşları
ile birlikte Demokrat Parti'yi kurdu ve başkanlığına getirildi. Partisinin 1950 seçimlerini
kazanmasından sonra aynı yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye'nin
üçüncü Cumhurbaşkanı seçildi. (22 Mayıs 1950)
10 yıl boyunca sürdürdüğü bu görevden 27 Mayıs harekâtı ile 1960
yılında ayrıldı.
Yassıada Mahkemesi tarafından idama mahkum edildi. (15 Eylül 1961)
Cezası daha sonra müebbet hapse çevrildi. Yassıada'dan Kayseri Bölge
Cezaevi'ne nakledilen Bayar, 7 Kasım 1964 tarihinde rahatsızlığı nedeniyle serbest
bırakıldı.
22 Ağustos 1986 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
|