Virus
Warning:
Bu ayar mevcut ve "Enabled"
durumunda ise, bir program Boot Sektöre ve ya sabit diskin Partition tablosuna ulasmaya
denediginden BIOS bir uyari veriyor.Normal programlarin bu alanda isi olmadigindan, böyle
bir hareketin arkasinda virüs sakli olabilir.Bu özellik isletim sistemlerinde
problemlere yol açabilir.
CPU
Internal Cache: Bu
seçenek "Enabled" olmalidir,
çünkü bu islemci ana bellegi aktif hale getirmekte ve büyük bir hiz artisi
saglamaktadir.
External
Cache: Bu
ifade biraz aldaticidir çünkü genel olarak durada Second-Level Cache açilir ya da
kapatilir.Burada bu önbellegin gerçekten anakartta takili olup olmamasi önemli
degildir..Bir çok 586 islemcilerde, Pentium II'lerdeki islemci modülleri üzerindeki
veya Pentium Pro'lardaki islemci içinde oldugu gibi, "Enabled" her durumda verimi
artirmaktadir.Bunula beraber, isletim sistemlerinin kurulumunda veya eski DOS oyunlarinin
kullaniminda bir acil durum freni olarak bir yada iki Cache bellegin de deaktive edilmesi
tavsiye edilir.Aksi taktirde çok hizli geçecektir.
Quick
Power On Self Test: "Enabled" oldugunda bu seçenek bilgisayarin
açilmasindan sonra kendi kendine ayni testlerin yapilmasini durdurarak test etme
süresini azaltir.Güvenilirlikleri zaten ispatlanmis bilgisayarlarda böylelikle açilis
hizlanir.Gerektiginde iptal edilmesi gerekebilir.Asgari çevirme sayilarina ulasmalari
için oldukça uzun zamana ihtiyaç duyan eski sabitdiskler, bu kisa süre içerisinde
kendilerini sisteme tanitma firsati bulamayabilirler.
Boot
Sequence: Bu
ayar, isletim sisteminin yüklenmesinde takip edilecek sürücülerin sirasini
belirler."A,C,SCSI" klasik siralama
olmalidir.Kim pratik olarak ssabitdiskten boot etmek istiyorsa ve ayni zamanda
disketlerdeki Boot sektörü virüslerinden emin olmak istiyorsa,"C,A,SCSI" yi tercih etmelidir.
Swap
Floppy Drive: Bu
ayar "Enabled"oldugunda her iki
Floppy sürücünün ayarlari BIOS ortaminda degistirilecektir.Bu, hem 3.5 inç
sürücüye hem de 5.25 inç sürücüye sahip olundugu ve degismeli olarak her ikisinden
de Boot edilmek istenmesi durumunda pratiktir.
Boot
Up Floppy Seek: Bu
seçenek "Enabled" konumunda
ise,BIOS bilgisayarin açilisinda kafa birimlerini Track 40 üzerine gezdirerek eski 40
veya yeni 80 Track'lik Floppy sürücümü kullanildiigini bildirir. Yaygin olarak
kullanilan 1.2 MB ve 1.44 MB sürücüler sadece 80 Track ile çalismaktadir.
Floppy
Disk Access Control: Eger
mevcutsa,bu ayar ile Floppy sürücüsü normal yazma ve okuma isletiminden ("R/W") sadece okuma isletimine ("Read Only") geçer.Istenmeyen bilgi
hirsizligini önlemek için,çalisan program BIOS civarinda olmali ve Floppy Controller'a
direkt baglantisi bulunmamalidir.Bundan baska Setup ayarlarinin bir Password yoluyla
desteklenmesi gerektigide unutulmamalidir.
Boot
Up Numlock Status: BIOS,
"Enabled" durumuna getirildiginde,
gelistirilmis AT klavyelerin NumLock fonksiyonu aktif kilmaktadir.Böylelikle klavyenin
sagina yerlestirilmis sayi blogu ikinci bir Cursor blogu gibi davranmak yerine,
üzerindeki nümerik degerleri yansitirlar.
Boot
Up System Speed: Bu
seçenek bulunuyorsa burada açilistaki sistem hizi "higt" (yüksek=normal isletim) veya "low" olarak ayarlanabilir.Bunun nasil
yapilacagi - frekansin azaltilmasi, Cache bellegin kapatilmasi - anakartin özelliklerine
baglidir.Yavas bir sistem örnegin oynanamayacak derecede hizli çalisan ve eski DOS
oyunlari için tercih edilebilir
Gate
A20 Option: Bu
fonksiyon A20 adres alanlarinin ilk Megabyte'in üzerindeki bellek alanini uygun olarak
kullanabilmesini saglar. "Normal"
klavye denetleyicisi (Keyboard Controller) üzerinde olan eski bir yöntemdir.Bugünkü
yaygin ve hizli metot da Chipset üzerindedir.
Typematic
Rate Setting: "Enabled" olarak ayarlanmissa, "Typematic Rate (karakter/sn)" ve "Typematic Delay (msec)" fonksiyonlariyla
Keyboard Controller'in tekrar orani ve basilan tuslarin geç olarak ekrana yansimasi
ayarlanabilir.DOS'tan daha gelismis olan modern isletim sistemleri bunun için kendi ayar
seçenekleri sunmaktadir.
Security
Option: Bu
seçenek, Setup ana menude kullanici ve sistem yöneticisi için ayarlanmis sifrelerin
sorgulanmasini kontrol eder.Hiç bir sifre ayarlanmamissa,seçenek etkisiz
kalmaktadir."System" BIOS her sistem
türünde her iki sifreden birini ister."Setup"
seçildiginde "Supervisor Password"
sorulur."User Password" burada
yeterli olmaz.
PS/2
Mouse Function Control: "Auto" ayari bulundugunda,BIOS sistem
basladiginda PS/2 Mouse arar.Bulunmadiginda, Interrupt hatti IRQ12'yi diger amaçlar için
bos birakilmalidir."Disabled" ile
bos birakma olayi kaçinilmaz hale gelmektedir.
PCI/VGA
Palette Snoop: Normalde
bu seçenek "Disabled" olarak durur.
Istenirse ISA temelli MPEG veya video kartlarinin, PCI grafik kartlarinin o anki aktif
renk pletini kullanmasina izin vermek için aktif yapilabilir.Sözü edilen ISA
kartlari,çikti bilgilerini direkt grafik kartinin ekran bellegine yazarsa, sunumdaki renk
hatalarindan kaçinilmis olur.
OS
Select For DRAM >64MB: OS/2
bundan dogru olarak faydalanabilmek için,Warp versiyonuna kadar,64MB üzerindeki
anakartin özel olarak düzenlenmesine ihtiyaç duyardi.Bu "OS/2" ile
ayarlanabilir.Normal durumda (ve Warp 4'te) burada "Non-OS/2" seçili olmalidir.
System/Video BIOS Shadow: Bu
ayarlar "Enabled" konumunda, yavas
Firmware-bellek yapi taslarinin içeriginin belirgin ve daha hizli olan ana bellege
yansimasini etkiler.System BIOS seçenegi artik sik olarak bulunmamaktadir ve bunun yerine
hemen otamatik olarak yansitilmaktadirlar.Bu ayarlar,herseyden önce DOS ortaminda büyük
hiz artisi saglamaktadir.
Chipset Features Setup
Auto
Configuration: "Enabled" olarak ayarlandiginda Board
üreticileri tarafindan belirlenmis özellikle degisik bellek zamanlari için mantikli
parametreler yüklenir.Bunlarin hepsi,ancak "Disabled"
seçildiginde tekrar degistirilebilir.
DRAM
Speed Selection: Burada
FPM (Fast Page Mode) ve EDO-DRAM için kullanilan bellekleri hizi bildirilir."60 ns"
ve "70 ns" seçilebilir.Somut deger
kullanilan modüle bakilarak bulunabilir.Bellek entegreleri normalde uygun isaretler tasir
ve sonradan ayarlanabilir."60" veya
"70"
System
/Video BIOS Cacheable: Bu
her iki seçenek de , Shadow RAM'de yansitilan BIOS parçalarin tampon bellekte islenip
islenmeyecegini bildirir.Çogunlukla BIOS rutinlerine basvuran DOS yazilimi "Enabled" seçilmesi ile beraber kolay hiz
artisi saglanmaktadir.Modern isletim sistemleri BIOS erisimlerini hada iyi Driver'lar yolu
ile yapmaktadirlar.
8/16
Bit I/Q Recovery Time: Burada
,ISA-BUS'lara yapilan islemler arasinda ne kadar bekleme devri ve ne kadar dinlenme zamani
olacagi ayarlanabilir.Normal olarak burada "1"
yeterlidir.Problemlerde, örnegin ISA ses karti ile olanlarda, yüksek deger verilerek
yapilan denemeler problemi çözebilir.
Standart CMOS Setup
Date:
Burada
güncel tarihi ve gerçek zaman saatleri ayarlanmalidir.
Time:
Burada
gerçek zaman saati için dogru saat zamanini ayarlayin.Yanlis ayarlanmis bir gerçek
zaman saati problemlere yol açabilir, örnegin bir Online bankacilik yazilimi tarafindan
dogruluk kriteri olarak talep edilecekse bu problem yaratabilir.
Sabitdiskler
: Burada
Primary Master' dan Secondary Slave'e kadar,mevcut bulunan Onboard EIDE Controller'a uygun
olan maximum mevcut dört baglantiya uyan cihaz ayarlari bulacaksiniz. "Type" için normal durumda ayar imkani
olarak, öncelikle çok eski MFM ve RLL sabit diskleri için anlami olan 46 parametre
bulunmaktadir, ayrica "None" ,"Auto" ve "User" seçenekleri diger
seçeneklerdir."None" yani "olmayan sabit disk" bir SCSI sürücüsüne
uyan bir Controller ile isletildiginde dogrudur, çünkü en sonuncusu çogunlukla ayri
bir SCSI BIOS yoluyla kendi parametre yöntemini kullanir.Bunun yerine "Auto" seçildiginde,BIOS, sistem
baslatiminda bagli bir EIDE sabitdiskinin konfigürasyon sektörünü okur ve böylelikle
bildirilen platin parametresini kabul eder.Bu hemen hemen her zaman iyi sonuç
verir.Çünkü sabitdisk önceden farkli bir Mapping kullanan, yani silindir, kafa ve
sektörlerinde mantik ayrimi için baska bir hesap tablosu kullanan baska bir (E)IDE
adaptörü ile isletilir.
Sürücü
A:,Sürücü B: Burada
maksimum iki mevcut Floppy sürücü ayarlanabilir. "1.44 MB 3.5 inc." bugün gerçerli bulunan
3.5 inç sürücüye, "1.2 MB 5.25 inc."
daha önceki 5.25 inç sürücüye karsilik gelmektedir.Tabii ki Floppy3 Mode Support
adinda ve sadece özel olarak Japonya'da geçerli olan 3.5 inç formatindaki 1.2 MB
sürücülerde "Enabled" olmasi
gereken ek bir seçenek bulunmaktadir.
Video: Bu
ayar grafik karti modeli ile ilgilidir.Yani normal olarak EGA/VGA'dir.
Halt
On: Bu
kayit, BIOS'un açilis testi sirasinda bir hatayla karsilasmasindaki durumu
belirler."All Errors" bilgisayari
her hatada durdurmayi saglayan tipik bir ayardir."All,But keyboard", bilgisayar klavyesiz bir
server olarak kullanilmak istendiginde anlamli olur.
Memory:
Burada
ayarlanacak bir sey yoktur.Sistem sadece ne kadar anabellek bulundugu konusunda bilgi
verir.Standart olarak ilk Megabyte 640K "Base
Memory" ve 384K "Other Memory"
için olan degerle beraber, "Total Memory"
altinda söz konusu toplam bellek olusur.
Power Management Setup
Power
Management: Burada
bütün enerji tasarrufu önlemleri kapatilabilir, açilabilir.En son durum için yüksek
"Max Saving", düsük "Min Saving" veya ayarlanabilir tasarruf
derecesi "User Define" olmak üzere
üç profil bulunmaktadir.
PM
Control by APM: Eger
Windows 95/98 gibi Advanced Power Management'li bir isletim sistemi kullaniyorsaniz, buna
"Yes" ile enerji tasarrufu
önlemlerinin kontrolünü verebilirsiniz.
Video
Off Method: Burada
, çok farkli ayarlar mevcuttur,ekranin kapatilmasi gerektigi gibi."Blank Screen" son olarak bosluk isareti
monütöre gönderilir."V/H-sync+blank"
ek olarak senkronizasyon sinyallerini kapatmaktadir."DPM Support" grafik karlarinin ve
mönitörün VESA Display Power Management Signaling'de anlasmalarini saglar, ki durum en
geç üç yil içinde bütün cihazlar için gerekli olacaktir.
Modem
Use IRQ: Burada
mevcut modemin Interrupt-hattini bildirmektedir.Bu hat üzerinde aktiviteler bilgisayari
daha sonradan uyandirmaktadirlar.Örnegin faks gelmesi gibi.
Doze/Standby/Suspend
Mode: Bu
üç seçenek aktif olmayan saatleri belirlemektedir ve buna göre sadece islemcinin
("Doze Mode") sabir diskin ve
ekranin ("Standby Mode") veya
bütün parçalarin enerji uykusuna geçmesini yönetir.
HDD
Power Down: Burada,
sabit diskin Standby Modta bagimsiz olarak kapatilmasina kadar ki aktif olmayan saatlerini
belirlersiniz.Bütün sürücülerin sik sik elektrik kesilmelerine dayanamiyacigina
dikkat edin.Bu her seyden önce server isletmelrsn deki yüksek verimli sabitdiskler için
geçerlidir,çünkü kesintisiz çalismak isterler.
Wake
Up Events in Doze & Stanby: Bu
baslik altinda Interrupt'larda olusan bir liste ortaya çikmaktadir ve onlarin
aktiviteleri "On" bilgisayari Doze
Standby modlarinda uyandirmalidir.Yeni BIOS versiyonlarinda bu basliklar siklikla "Reload Global Timer Events" altinda daha
gelismis bir formda görünmektedir.
Power
Down & Resume Events: Bu
ikinci Interrupt listesinde bilgisayari Suspend-Mode'un uyandirmasi gereken bütün
parçalar "On" ile isaretlenir.
Throttle
Duty Cycle: Bu
ayar islemcinin Doze Modunda göstermesi gereken performans yüzdesini yönetir.
VGA
- Active Monitor: Bu
seçenek "Enabled" ise grafiklerin
aktivitesi, sistemi Standby - Mod'undan uyandirir.
CPU
Fan Off in Suspend: "Enabled" a ayarlandiginda, BIOS Suspend -
Mod'unda islemci fani için olan baglantiyi keser.
Resume
by Ring: Bu
seçenek "Enabled" oldugunda seri
baglantilarda Ring-Indicator hatti modeme gelen bir çagriyu gösterir ve PC enerji
tasarrufu modundan uyandirilir.Software yönetinli ATX Power'a sahip bilgisayarlarda da
hatta yari kapali durumdan bilgisayari tekrar uyandirir.
IRQ
8 Clock Event / RQ 8 Break Suspend: Eger
bu ayari "Enabled" yaparsaniz, gerçek zaman saati bilgisayari Suspend modundan
uyandirir, çünkü IRQ 8,geröek zaman saatinin Interrupt'idir.
PNP/PCI
Configuration
PNP OS Installed:
Bu madde altinda "Yes"i
ayarladigimizda,BIOS sadece boot islemi için gerekli donanimin kaynak dagilimi ile
ilgilenecektir.Diger parçalarin konfigürasyonu için sonradan zorunlu olarak Plug &
Play özelligine sahip Windows95 gibi bir isletim sistemine gerek duyar.
Reset
Configuration Data: Bu
seçenek genellikle "Disabled"
durumundadir."Enabled" ile aktif
duruma getirildiginde, BIOS Setup'tan çiktiktan sonra,Reset sirasinda bütün ECSD
kayitlari silinir.Boot islemi sonunda BIOS mevcut kaynaklari tekrar tamemen dagilir.Burada
öncelikle rezerv edilen kaynaklarla uygun ISA kartlari tekrar tamamen dagilir.Sonra bunu
Plug & Play parçalari izler.Yapilan sistem konfigürasyonlari böylelikle
gerektiginde tekrar canlandirilabilir.
IRQ-x
/ DMA-x Assigned To: Bu
ayarlar sadece "Resources Controlled By"
altinda "Manual" seçenegi tercih
edildiginde ortaya çikar.Bu ayarlar mevcut kaynaklarin "Legacy ISA" veya "PCI / ISA PnP" ile bir ISA kartina veya Plug
& Play Resource Pool'a baglanmasini mümkün kilar.Eski bir Sound Blaster 2.0 karti
için, örnegin Legacy ISA'da IRQ 5 ve DMA 1 ayarlanabilir.
PCI
IRQ Activated By: Bu
ayar mevcutsa, burada "Level" ve
"Edge" seçenekleri terçih
edilebilir.Normlara uygun PCI kartlari normalde sinyal yüksekligine göre uyandirir ve
Interrupt'la desteklenir.Bundan sonra,bir çok PCI karti tek bir Interrupt hattini
problemsiz kullanabilirler.Bazi uyumsuz PCI kartlari oyun kurallarina uymamaktadir.Böyle
problemli kartlar "Edge" seçenegi
ile zaptedile bilir.
Slot
x Using INT #: Bu
ender seçenek, 4 PCI Interrupt'indan birinin belli bir PCI yuvasindan birine atanmasina
olanak saglar.Böylelikle bu problemler Egde-PCI kartlarinda giderilir.Normalde "Auto" ile yapilan dagitim yeterlidir.
1st
/ 2nd / 3rd / 4th Available IRQ: Bu
çok ender bulunan seçenekte, eger "auto"
ile yapilan otamatik düzenleme istenmeyen sonuçlar üretiyorsa,A'dan D'ye her dört
PCI-Interrupt'i için bir Interrupt düzenlemesi yapabilirsiniz.
PCI
IRQ Map To: Bu
menu maddesinde 14 ve 15 numarali IDE-Interrupt'larin düzenini seçebilirsiniz.Normal
durumda bunlar "PCI Auto" ile mevcut
bulunan Onboard-Controller'a verilmektedir.Bunun yerine PCI Controller kartinin bir
Slotunun da "ISA" ile ISA
Controller'a verilmesi ayarlanabilir.
Primary
/ Secondary IDE INT #: Burada,
Onboard Controller'in veya uygun bir PCI kartinin her iki IDE kanalindan herbirinin hangi
PCI Interrupt'i kullanmasi gerektigi belirtilir."A" ve "B" normaldirler.
Use
MEM Base Addr: Bu
seçenek Upper-Memory alanindaki bir anabellek penceresinin rezervasyonunu mümkün
kilar.Örnegin bazi eski ISA network kartlari.Burada "NA"(Not Avaible = mevcut olamayan) yerine
bir baslangiç adresi verildiginde, ihtiyaç duyulan bellek alaninin büyüklügünün
ayarlanmasini saglamaya yönelik "Used MEM
Length" seçenegi karsimiza çikar.
Integrated
Peripherals
Block
Mode: Bu
seçenek "Enabled" (ya da "Auto") olarak seçilmisse, BIOS IDE sabit
diskinin konfigürasyon sektöründen bir defada kaç sektörün okunabilecegini veya
yazilabilecegini bildirir.Block Mode'un (veya Multi Sector Transfers) tavsiye edilen
degerlerin kullanimi,her sektör için yazma ve okuma islemlerini tek tek yerine
getirilmesi için gerekli olan yönetim zahmetini azaltmaktadir ve bu da daha sonra hiza
etki etmektedir.Gerekli durumlarda bu seçenekten somut sayi degerleri ayarlanabilir.Baska
bir yardimci olmadan kullanici somut degeri çok zor bulacaktir.
IDE
PIO/UDMA:
"Auto" en yararli ayardir.Çünkü burda BIOS
konfigürasyon sektöründen veya mevcut EIDE cihazinin Firmware'inda somut degeri
bildirmektedir.Degerlerin manüel olarak ayarlanmasi, sadece çok uzun baglanti kablolari
veya sistem frekansini degistiren Tuning önemleri nedeniyle çikan zorluklarda tavsiye
edilir.
PCI
SLOT IDE Second Channel: Burada
PCI-EIDE kartinin ikinci bir kanalin açilmasi ("Enabled") veya kapatilmasi ("Disabled") mümkündür.
On-Chip
Primary/Secondary PCI IDE:
Bu her iki ayar, On-Board-EIDE-Controller'in her iki kanalinin da aktif olup
olmadigini ve ait olan kaynaklari isgal edip etmediklerini belirler.IDE cihaz kullanmayan
biri bunlari iptal ederek bosalan iki Interrupt hattini diger amaçlar için kullanabilir.
Onboard
PCI SCSI Chip: Bu
menu seçenegi mevcutsa, "Enabled"
konumunda uygun kaynaklari (Interrupt, dma kanal) kullanan bir On-Board SCSI Chip'ini
etkinlestirir.
USB
Controller: "Enabled" konumunda Chipset'teki entegre
edilmis Controller'i Universal Serial Bus için aktif hale getirir.Gerekli kaynaklar, USB
cihazi gerekmedigi sürece saklanabilir.
ON-Board
FDC Controller: Bu
menü maddesi neredeyse her zaman aktiftir, çünkü Board kendi Floppy Controller'ini IRQ
6,DMA 2'de aktif hale getirir.On-Board Controller'in yerine, tamamen uygun bir takma kart
kullanilmak istenirse veya tamamen Floppy sürücüden gelmeden "Disabled" ayariyla kaynak çakismalarini
çözer ve bununla beraber daha baska kaynaklarin kullanilmasina olanak saglar.
On-Board
Serial Port 1/2: Bu
her iki ayarla Interrupt mesguliyeti ve her seri baglanti için port adresi seçebilir
UART
2 MODE: Burada
ikinci siri arabirim için isletme modu belirlenir."Standart" RS-232C'lik normal isletme
anlamina gelmektedir.
Duplex
Mode: Bu
seçenek "Full" olarak
ayarlandiginda mevcut bir Infrared-Transceiver ayni anda hem gönderebilir hem de alabilir
duruma gelmektedir."Half" ile sadece
degismeli olarak devreye giren gönderme ve alma isletmelerine olanak taninir.
OnBoard
Parallel Mode: Burada,paralel
baglantilarin Port adresleri ve Interrupt hatlari belirlenir veya hepsi tamamen "Disabled" olarak kapali
konumlandirilir."378/irq7" ve "278/irq5" LPT1 ve LPT2 için geçisli
alternatiflerdir.IRQ5 her türlü ses kartinin standart Interrupt'i olarak yerlestigi
için, çogunlukla ilk paralel port seçenegi en iyi seçimdir.
Paralel
Port Mode:
Burada,
yazici baglantisi için yönlendirilebilir kombinasyonlar olan "SPP", "EPP" ve "ECP" arasinda seçim yapmak
mümkündür.Standart Parallel Mode'un (SPP) aksine, hem Enhanced Parallel Port (EPP) hem
de Extended Capabilities Port (EPP) bidirectional (çift yönlü),yani daha hizli
çalismaktadir - EPP modunun birçok versiyonu mevcuttur.Hirbir problem ortaya
çikmazsa,"ECP/EPP" en iyi, en esnek
ve en hizli ayar demektir.
ECP
Mode Use DMA: Burada
ECP modu için bir DMA kanali tahsis edilebilir.Kanal "1" ve kanal "3" tercih edilmelidir.Sound Blaster uyumlu
ses kartlari için standart olan bunlardir.
Parallel
Port Epp Mode: Bu
seçenek mevcut ise, "EPP1.7" ve
yeni "EPP1.9" arasinda seçim
yapilabilir.Böylelikle, eger paralel port cihazlarinda bir problem olursa deneme imkani
mevcuttur.
|